Siapakah Masyarakat Toraja?
Masyarakat Toraja adalah penduduk asli di wilayah selatan Sulawesi, kawasan bergunung dengan iklim tropika. Sehingga kedatangan Belanda, mereka hampir tidak mempunyai hubungan dengan dunia luar. Walaupun majoriti kini beragama Kristian, mereka masih berpegang kepada kepercayaan animisme dan menghormati nenek moyang mereka yang dipercayai turun dari syurga.
Menjaga Si Mati
Sebelum dikebumikan, mayat akan dijaga di rumah dan dianggap sebagai Makula (orang sakit). Dulu, tubuh dibalut dengan selimut, dijaga dengan api membara serta cecair herba. Kini, mayat dipelihara menggunakan suntikan formalin. Mayat diletakkan di bilik khas menghadap selatan kerana masyarakat Toraja percaya arah itu menuju syurga. Inilah salah satu tradisi istimewa masyarakat Toraja.
Pengkebumian Toraja: Rambu Solo
Rambu Solo ialah upacara pengkebumian besar-besaran yang melibatkan seluruh kampung. Ia diadakan pada bulan Ogos atau September dan boleh berlangsung selama beberapa hari hingga berminggu-minggu. Dalam upacara ini, ada doa, tarian, nyanyian, korban kerbau, dan perlawanan kerbau. Lebih banyak kerbau yang dikorbankan, semakin cepat roh si mati dipercayai menuju ke puya
.Makam di Tebing dan Tau Tau
Mayat biasanya dibawa ke makam di tebing yang boleh mencapai setinggi 100 kaki. Semakin tinggi makamnya, semakin tinggi status sosialnya. Di hadapan makam, diletakkan Tau Tau iaitu ukiran kayu atau bambu menyerupai si mati. Untuk bayi pula, mereka dimakamkan di dalam batang pokok berongga yang ditutup dengan pintu gentian sawit. Ini melambangkan kembalinya roh bayi kepada alam semula jadi.
Ma’nane: Pengebumian Kedua
Salah satu tradisi luar biasa masyarakat Toraja ialah Ma’nane atau “pengebumian kedua”. Mayat dikeluarkan dari kubur, dibersihkan, dipakaikan pakaian baru, dan diraikan bersama keluarga. Generasi muda berpeluang berhubung dengan nenek moyang mereka, bahkan ada yang bergambar atau merokok bersama mayat. Amalan ini mengingatkan bahawa mereka adalah sebahagian daripada komuniti yang terus bersambung dari generasi ke generasi.
Kesimpulan
Tradisi masyarakat Toraja bukan sekadar ritual kematian, tetapi simbol ikatan kekeluargaan, penghormatan nenek moyang, dan keyakinan rohani. Keunikan ini menjadikan budaya Toraja sebagai salah satu warisan dunia yang menakjubkan.